Onderzoek: Werkgevers moe van regels rondom ziekteverzuim en re-integratie
Werkgevers ervaren veel regeldruk bij zieke werknemers en re-integratie. Dat is de conclusie van een onderzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).
Het onderzoek werd uitgevoerd om uit te zoeken waar de prioriteit moet liggen bij het verminderen van regelgeving op het gebied van SZW. Werknemers konden cijfers geven voor de regeldruk die zij ervaren op 18 verschillende regels van het ministerie. De laagste scores (dus de meeste regeldruk) werden gegeven voor:
- De werkgever mag zieke werknemers niet ontslaan om bedrijfseconomische redenen.
Deze regel schrijft voor dat werknemers die al ziek zijn, bij een reorganisatie of krimp van het bedrijf niet ontslagen mogen worden. Deze wet staat boven de wet die het ontslag van werknemers om bedrijfseconomische redenen mogelijk maakt. Werkgevers vinden deze regel lastig uitvoerbaar. Immers: als een zieke werknemer niet ontslagen mag worden bij krimp of reorganisatie, dan zou de werkgever wellicht een gezonde werknemer in zijn of haar plaats moeten ontslaan.Wijnand Groen van Percuris herkent dit ongemak wel. “Werkgevers ervaren ontzettend veel stress rondom de huidige wetgeving. Zieke werknemers kunnen een enorm financieel probleem vormen. Ik ken een bedrijf dat letterlijk failliet is gegaan op verzuimkosten. Juist MKB-werknemers kunnen de financiële verantwoordelijkheid voor zieke werknemers soms niet aan.“Werkgevers ervaren ontzettend veel stress rondom de huidige wetgeving. Ik ken een bedrijf dat letterlijk failliet is gegaan op verzuimkosten.”Er is een verschil tussen niet willen en niet kunnen. Werknemers die niet willen zijn soms op papier ziek, maar profiteren eigenlijk onterecht van de bescherming van de wet. Bij Percuris helpen wij werkgevers om een dossier op te bouwen bij medewerkers die echt niet willen en vervolgens stappen te ondernemen om ervoor te zorgen dat werkgevers toch op termijn afscheid kunnen nemen van deze medewerkers.”
- De werkgever moet, als vastgesteld is dat de zieke werknemer niet meer terug kan keren in het bedrijf, de werknemer ondersteunen bij het re-integreren bij een andere werknemer (re-integratie 2e spoor).
Uit het onderzoek blijkt dat veel werkgevers zich er vooral aan storen dat een spoor 2-traject hen veel tijd en moeite kost, terwijl een dergelijk traject lang niet altijd succesvol blijkt. Wijnand Groen: Spoor 2 trajecten zijn ook moeilijk. Niemand wil een zieke werknemer van een ander overnemen: elk bedrijf denkt toch eerst aan het eigen belang. Werkgevers kunnen dan niet veel meer doen dan voor de bühne een spoor-2 traject inzetten, zodat ze in elk geval een loonsanctie ontlopen. Zij ervaren dit echter als zinloos en zonde van hun tijd.“Toch zijn spoor-2 trajecten niet bij voorbaat hopeloos, volgens Groen. “Wij hebben redelijk wat succesvolle trajecten afgerond. Het gaat om slim nadenken en vooral ook out-of-the box. Soms kunnen bedrijven spoor-2 werknemers plat gezegd “uitruilen”, zoals wij proberen te doen in de de re-integratiesamenwerking tussen de verschillende bedrijven in het Utrechtse Science Park. Dat blijkt in de praktijk goed te werken.”- De werkgever moet een dossier bijhouden tijdens de re-integratie van zieke werknemers. Ook hier is de tijd die met de dossieropbouw gemoeid is het grootste probleem voor werkgevers. Het dossier moet aan strenge eisen van het UWV voldoen, maar bij vragen over de complexe formulieren schiet de klantvriendelijkheid van het UWV tekort, vinden zij. Groen: “Op dit punt ben ik het niet met de ondervraagde werkgevers eens. Een verzuimdossier is eigenlijk helemaal niet zo moeilijk. Ik kan me wel voorstellen dat het voor veel werkgevers andere materie is, dan waarmee ze gewoonlijk dagelijks te maken hebben. Het advies is dus om je als werkgever goed te laten bijstaan door een re-integratiebedrijf met kennis van zaken. Met een goed dossier is een loonsanctie relatief makkelijk te voorkomen.
“Een verzuimdossier opbouwen is helemaal niet zo moeilijk. En met een goed dossier is ene loonsanctie relatief makkelijk te voorkomen”- Een zieke werknemer hoeft niet te vertellen wat de aard van de ziekte, het letsel of de aandoening is; een werkgever mag hier ook niet naar vragen.
Werkgevers geven aan dat ze de nieuwe privacywetgeving (GDPR) en de Wet Verbetering Poortwachter als tegenstrijdig beleven. Ze moeten een werknemer helpen re-integreren, maar vaak zonder exact te weten waar zij rekening mee moeten houden.Groen: “Het lijkt misschien tegenstrijdig, deze wetgeving, maar eigenlijk is er niet zoveel mis met de privacywetgeving. Bij een normale verstandhouding tussen werkgever en werknemer speelt dit probleem helemaal niet. Natuurlijk zegt een werknemer dan gewoon wat er aan de hand is. Als werkgever is het wél je taak open te staan voor gesprek. Wil de werknemer niet praten, dan is er vaak sprake van een totaal verstoorde arbeidsverhouding. Dan gaat het vaak niet om het verzuim an sich, maar spelen er heel andere zaken. In zo’n situatie kan arbeidsmediation een betere oplossing zijn.”
Het onderzoek ‘Ervaren Regeldruk Werknemers’ is uitgevoerd door onderzoeksbureau Panteia in opdracht van het Ministerie van Sociale Zekerheid en Werkgelegenheid, maart 2018.
